Robotik cerrahi diğer adıyla da Vinci robotik cerrahi sistemi minimal girişimsel cerrahinin gelişmiş en teknolojik halidir. Robotik cerrahinin dünyadaki tek örneği olan da Vinci robotu; cerrah ve hasta konsolu ve görüntü kulesi olmak üzere 3 ana bölümden oluşur. Komutlar cerrah konsolundan hasta konsolunda bulunan Da Vinci robotuna aktarılır. Da Vinci robotuna steril olan bir kılıf giydirilir. Sonrasında karın duvarından, yapılacak ameliyata göre kesiler açılarak trokar adı verilen el aletlerinin rahatlıkla girmesini ve hareket etmesi sağlanır. Görüntüleme cihazı robot kontrollü olduğundan titreme yapmaz ve cerrah, gerçeğe oldukça yakın yüksek çözünürlüklü üç boyutlu bir görüşe sahip olur. Ardından diğer trokarlardan gerekli olan diğer el aletleri girilir. El aletleri ile robotik konsol bağlantısı sağlandıktan sonra cerrah, cerrah konsoluna oturarak el hareketleri ile robotik konsol hareketlerini kumanda eder. 720 derecelik dönüş açısına sahip olan robotik kollar sayesinde cerrah, insan eliyla yapılması mümkün olmayan hareketlerin kolaylıkla yapabilir. Cerrahın ellerindeki küçük titremeler, robot kontrolünde olan cerrahi gereçlere yansımadığından hata payı mümkün olan en düşük seviyeye indirgenir.
Genel Cerrahi ameliyatlarının birçoğunda robotik cerrahi kullanılabilir.
• Kalın bağırsak ve rektum cerrahisinde leğen kemiği içerisinde dar alanda hareket kabiliyetini arttırır.
• Obezite ve metabolik cerrahi (Şeker ameliyatları); Şeker ameliyatlarında karın içerisinde rahat anastomoz yapılmasını sağlar.
• Karaciğer rezeksiyonları – hepatektomi, segmentektomi; Daha geniş görüş açısı ile karaciğer içerisindeki safra yolları ve kan damarlarının daha rahat görülüp daha az kanama ile ameliyatın yapılabilmesini sağlar.
• Pankreas kanseri için whipple ameliyatı, total pankreatektomi ve distal pankreatektomi; özelikle whipple ameliyatında pankreas kanalı ve safra yolu ile ince bağırsak arasındaki yeni oluşturulan yollar arasındaki anastomozun daha rahat yapılmasını sağlar.
• Mide ve yemek borusu kanserleri cerrahisi
Robotik cerrahinin en sık kullanıldığı bölümlerin başında üroloji gelir.
• Prostat kanseri cerrahisi; Dar olan leğen kemiği içerisinde hareket kabiliyeti robotik cerrahi ile artar, daha net görüş ile prostata yakın olan sinirler korunur, operasyon sonrasında sertleşme ve idrar kaçırma gibi problemler çok daha nadir ortaya çıkar.
• Böbrek ameliyatları-böbrek kanseri, idrar yolu darlığı ameliyatları; Böbrek kanserinde böbreğin tamamen ya da kısmen alınması ameliyatlarında böbreği besleyen damarlar serbestleştirilip bağlanmasında hareket kabiliyetinin yüksek olmasını ve olası komplikasyon riskini en aza indirir.
Jinekolojik ameliyatlar da çoğunlukla tıpkı ürolojik cerrahiler gibi leğen kemiğinin iç kısmında dar bir alanda yapıldığından kullanışlıdır.
• Jinekolojik kanser ameliyatları; Özellikle bu ameliyatlarda lenf bezlerinin de temizlenmesi gerektiği durumlarda hem damarların hem de sinirlerin korunmasına olanak tanır.
• Myomektomi ameliyatları
• Rahim sarkması ameliyatları; Derin leğen kemiği içerisinde vajenin bir kısmının serbestleştirilmesi durumunda kullanılan yamanın tespit edilmesinde kolaylık sağlar.
• Koroner by-pass ameliyatlarında, ritim bozukluklarında, kalp kapak ameliyatlarında kullanılır.
Gırtlak, yutak, bademcik, dil ve ağız bölgesinde yer alan tümör ve kistlerin cerrahisinde; hastanın cildi üzerinde kesi yapılmadığından, ağız içerinden yapılan kesiler ve transoral robotik cerrahiden faydalanılır. Bu ameliyatlarda 4 kollu robottan ziyade 2 kollu robot tercih edilir.
Robotik cerrahi teknolojisinin pek çok karmaşık cerrahi işlemi bir arada gerçekleştirmede kolaylık sağladığından çok fazla yararı bulunmaktadır.
•Minimal kesiler sayesinde hastanın vücudunda daha az travma ve ağrı, minimum yara izi, hastanede yatış süresinin kısalması ve daha hızlı iyileşme sağlaması ve daha az enfeksiyon sebebiyle hasta lehinedir.
• Robotik cerrahi avantajları içerisinde sayılabilecek başka bir durum ise, ellerin hareketlerini taklit edebilen eklemli yapıya sahip robotik kolların kullanılmasıdır. Geleneksel yöntemlerle kıyaslandığında mümkün olandan daha fazla el becerisi ve hassasiyet sunar.
• Robotik cerrahide yüksek çözünürlüklü 3D kameraların kullanılması, cerrahların normalde çıplak gözle göremedikleri alanları yakından görmelerine yardımcı olur. Normalde görülen görüntü, görüntü kaybı olmaksızın 10 kat büyütülebildiğinden bu daha fazla alan üzerinde cerrahın hâkimiyet kurması anlamına gelir.
• Hekim oturarak çalıştığı için daha az yorulur ve uzun süren operasyonlarda hekimin stres düzeyi azalırken konsantrasyon seviyesini arttırır.
